Mình đã có Thẻ Cư Trú Vĩnh Viễn (APRC) của Đài Loan như thế nào?

Thời điểm mình đang gõ những dòng này là ngày 13/1/2024, ngày bầu cử Tổng Thống của Đài Loan. Không khí sôi động, cùng nhau phấn đấu vì một điều gì đó truyền cảm hứng cho mình viết bài về tấm thẻ “tự do”, được gọi là Thẻ Cư Trú Vĩnh Viễn (hay còn được gọi là APRC) của Đài Loan.

Với những kiến thức hạn hẹp của mình sẽ không thể nào cung cấp thông tin đầy đủ và chi tiết đến các bạn, nên mọi người hãy để lại bình luận nếu có phần nào chưa chính xác hoặc cần trao đổi thêm nhé ;).

APRC là gì?

APRC (Alien Permanent Resident Certificate) chính là thẻ cư trú vĩnh viễn dành cho người nước ngoài của Đài Loan, cũng được gọi là PR. Đơn vị phát hành thẻ APRC cũng là nơi phát hành thẻ cư trú (ARC-Alien Resident Certificate) mà nhiều người nước ngoài ở Đài Loan đều biết đến, đó là Sở Di Dân Đài Loan.

Khi đến Đài Loan, người nước ngoài sẽ lấy thẻ ARC trước, và sau khi đã đủ điều kiện thì có thể xin lấy thẻ APRC. Cả hai loại thẻ đều phục vụ cho việc xác nhận sự cư trú và mục đích cư trú ở Đài Loan của người nước ngoài. Như thẻ ARC cũ của mình là 應聘 (mục đích “Làm việc”). Còn khi đang ở ghế nhà trường thì thẻ ARC sẽ hiển thị mục đích là 來臺就學 (nghĩa là “Đến Đài Loan học tập”). Và còn có những mục đích cư trú khác mà bạn có thể tìm ở trang web của Sở Di Dân (National Immigration Agency).

Điều kiện để lấy thẻ APRC

Tương tự, để lấy thẻ APRC, bạn sẽ cần xác định mục đích cư trú ở Đài Loan, từ đó tìm hiểu những điều kiện cần và đủ để thu thập các giấy tờ chứng minh cần thiết. Với thẻ APRC theo mục đích làm việc như mình, hai điều kiện bạn cần xem xét nhất là: thời gian cư trú và chứng minh tài chính. Cụ thể:

1. Cư trú và làm việc hợp pháp tại Đài Loan trong 5 năm liên tục, mỗi năm cư trú hơn 183 ngày.
   • Giảm còn 4 năm khi bạn có bằng thạc sĩ ở Đài Loan, và giảm còn 3 năm đối với bằng Tiến sĩ .
   • Chỉ tính thời gian đi làm và tìm việc làm, không tính thời gian đi học.
   • Nếu không chắc, bạn có thể nhờ Sở Di Dân kiểm tra thời điểm bạn có thể nộp APRC
2. Tài chính: chứng minh thu nhập bằng lương bổng hoặc có tài sản hơn 5 triệu Đài tệ ở Đài Loan. Do mình dựa theo lương bổng, nên mình sẽ chia sẻ những gì mình biết ở mục này nhé:
   • Thu nhập bình quân tháng cao gấp hai lần mức lương tối thiểu do Bộ Lao động quy định. Từ 1/1/2024, mức lương tối thiểu theo tháng là 27,470 Đài tệ, vậy lương tháng cần thiết để đủ điều kiện lấy APRC là 54,940 tệ.
   • Bạn có thể lựa chọn chứng minh thu nhập trong vòng 12 tháng gần nhất (tính theo lương cơ bản của năm hiện tại) hoặc thu nhập của năm trước đó (tính theo lương của năm đó).
   • Một số giấy tờ chứng minh thu nhập được nêu ở trang web của Sở Di Dân:
     • Tờ khai quyết toán thuế thu nhập dành cho người nước ngoài (外僑綜合所得稅結算申報書)
     • Tổng hợp danh sách thông tin thuế thu nhập các loại (綜合所得稅各類所得資料清單)
     • Giấy chứng nhận nộp thuế liệt kê chi tiết các khoản thu nhập (有所得細項之納稅證明書)
     • Chứng từ khấu trừ thu nhập tiền lương do công ty cấp (雇主開立之薪資所得扣繳憑單)

Chia sẻ trường hợp cá nhân

Mình nộp hồ sơ vào tháng 8/2023. Do mình nghỉ làm vài tháng trong năm 2022 nên thu nhập năm 2022 của mình không đủ điều kiện đã đề cập ở trên. Vậy nên mình chọn thu nhập của 12 tháng gần nhất, tức từ tháng 7/2022 đến tháng 7/2023. Nhưng lúc này mình chỉ có “Tổng hợp danh sách thông tin thuế thu nhập các loại” của năm 2022, mà không có của năm 2023, vì thông thường các công ty sẽ chỉ báo thuế vào cuối năm.

Việc có thẻ APRC trong năm 2023 ảnh hưởng đến một số việc khá quan trọng của mình (tại sao thì mời bạn xem ở phần dưới nhé ;)), nên mình đã nói ra lý do tại sao mình cần có APRC sớm nhất có thể với bạn chuyên viên ở Sở Di Dân. Bạn đã đề xuất mình nộp bảng lương kèm bản sao kê tài khoản ngân hàng, để chứng minh thu nhập trong năm 2023. Mặc dù nhận hồ sơ nhưng bạn ấy cũng lưu ý việc có được duyệt hay không sẽ phụ thuộc vào bộ phận liên quan. Và sau vài tuần chờ đợi, thì tada, thẻ của mình đã được duyệt :). Do đó, nếu có vấn đề khó khăn bạn có thể trình bày chi tiết với nhân viên ở Sở Di Dân để được tư vấn và hỗ trợ nhé.

Những giấy tờ khác

Ngoài những điều kiện trên, bạn sẽ cần chuẩn bị các giấy tờ sau đây:

• Giấy chứng nhận công dân tốt trong 5 năm gần nhất, có giá trị sử dụng 3 tháng
  • Mình xin online ở trang web của Cơ quan Cảnh sát Quốc gia. Bạn có thể chọn tự đến lấy hoặc gửi qua bưu điện. Sau khi nhận thông báo, đến đồn công an mà bạn chọn khi đăng ký trong thời gian làm việc, hoặc có thể viết giấy ủy quyền cho người khác lấy giúp.
  • Nếu trong thời gian cư trú ở Đài Loan, bạn đi công tác ở nước ngoài hoặc về Việt Nam hơn 3 tháng, bạn cần nộp giấy chứng nhận công dân tốt do cơ đơn vị của nước sở tại cấp. Bản gốc và bản dịch tiếng Trung đều cần được công chứng.
• Điền mẫu đơn đăng ký (tải ở đây)
• 1 ảnh thẻ
• Bản sao Hộ chiếu mới và cũ, kèm bản gốc để đối chiếu
• Bản sao thẻ ARC, kèm bản gốc để đối chiếu
• Bản sao Giấy phép Làm việc mới nhất (Work Permit), kèm bản gốc để đối chiếu
• Bản gốc Giấy xác nhận làm việc (Certificate of Employment) do công ty hiện tại cấp, có giá trị sử dụng trong 1 tháng
• Bản sao Bằng tốt nghiệp bằng tiếng Trung, kèm bản gốc để đối chiếu
• Bản sao Giấy khám sức khỏe: nếu trong thời gian cư trú ở Đài Loan, bạn đi nước ngoài hơn 3 tháng sẽ cần đi khám sức khỏe ở cơ quan do Sở Di Dân chỉ định. Nếu ít hơn 3 tháng thì được miễn.
• Phí: 10,000 Đài tệ

Bạn có thể tham khảo chi tiết hướng dẫn nộp APRC của Sở Di Dân ở đây

Mình có làm một trang check-list để theo dõi trong quá trình chuẩn bị giấy tờ, bạn tham khảo nhé.

Lợi ích của thẻ APRC

Một trong những lợi ích to lớn khi có thẻ APRC là mình không phải gia hạn thẻ mỗi năm hoặc 2-3 năm dựa theo thời hạn của hợp đồng làm việc nữa. Điều này cũng đồng nghĩa mình có thể tự do tự tại cư trú ở Đài Loan mà không bị ràng buộc với bất kỳ công ty nào. Đây cũng là một trong những điểm khác biệt giữa APRC và ARC.

Với thẻ ARC loại đi làm, thời hạn thẻ sẽ dựa vào số năm bạn ký hợp đồng làm việc với công ty. Ví dụ, bạn ký hợp đồng 1 năm vào ngày 10/2/2023, thì khi công ty nộp hồ sơ lên Bộ Lao Động để xin Work Permit (Giấy phép Làm việc) sẽ hiển thị thời hạn 1 năm. Sau đó bạn sẽ đem Work Permit này đi Sở Di Dân để xin ARC, và khi đó ARC sẽ hiển thị thời gian đáo hạn là ngày 10/2/2024.

Đến hạn, nếu bạn tiếp tục ký hợp đồng với công ty thì bạn sẽ đi gia hạn ARC dựa theo thời gian trong hợp đồng mới. Nếu không, bạn có thể xin chuyển qua ARC dạng tìm việc, có thời hạn trong 6 tháng đến 1 năm.

Khi đã có APRC, bạn sẽ không phụ thuộc vào hợp đồng làm việc của công ty nữa, mà có thể làm việc, đổi việc, nghỉ việc bất cứ khi nào bạn muốn mà không lo ngại ảnh hưởng đến việc cư trú ở Đài Loan.

Một lợi ích riêng đối với cá nhân mình, có được tấm thẻ APRC này đã giúp mình có thể đăng ký kết hôn trước ở Đài Loan với bạn trai người Đài Loan, mà không phải trải qua thủ tục rườm rà, bay qua lại nhiều lần, hoặc phỏng vấn ở Việt Nam trước. Đây là luật lệ mới dành cho trường hợp người nước ngoài sở hữu APRC kết hôn với người Đài Loan, bạn có thể tìm thấy thông tin ở mục 2.4 của bài này (trang web của Dept. of Household Registeration).

Những điều cần lưu ý sau khi có thẻ APRC

Đi kèm với các lợi ích đã nêu ở trên là trách nhiệm khi sở hữu thẻ APRC.

Sau khi có APRC, việc đầu tiên cần làm là xin Open Work Permit (tạm dịch là Giấy phép Làm việc Tự do). Khi đó, mọi công ty đều có thể tuyển dụng bạn mà không cần phải qua quy trình xin Giấy phép Làm việc, tạo điều kiện cho bạn tham gia vào nhiều cơ hội công việc một cách thuận lợi và hợp pháp.

Tuy nhiên, nếu bạn không làm việc cho bất kỳ ai, bạn sẽ phải tự chi trả bảo hiểm y tế, và bạn sẽ không được tham gia vào chương trình bảo hiểm lao động (勞保) của chính phủ.

Ngoài ra, nếu người sở hữu thẻ APRC ở nước ngoài hơn 5 năm và không nhập cảnh Đài Loan trong thời gian này, sẽ bị hủy và thu hồi thẻ (theo Điều 19 của Luật Tuyển dụng Nhân tài).

Hy vọng bài viết sẽ giúp ích cho những bạn nào đang nhăm nhe cái “thẻ tự do” này nhé 😉